Có một làn da đẹp là một điều hoàn toàn có thể đạt được ở bất kỳ độ tuổi nào đối với cả nam và nữ. Tuy nhiên, định nghĩa thế nào là “đẹp” sẽ khác nhau những độ tuổi khác nhau vì ở những độ tuổi khác nhau đó, làn da sẽ có trạng thái bình thường khác nhau do đặc điểm sinh lý của cơ thể ở các giai đoạn khác nhau không giống nhau. Chính vì vậy, người dùng cần biết được mình có thể mong đợi điều gì ở làn da trong từng giai đoạn khác nhau của cuộc đời cũng như biết được làm thế nào để chăm sóc da hiệu quả, đưa làn da của mình về trạng thái tốt nhất có thể.
Cứ trải qua mỗi giai đoạn của cuộc đời, cơ thể sẽ thay đổi trạng thái của làn da theo hai cách, tạm gọi là nội sinh và ngoại sinh. Những thay đổi nội sinh là do thông tin di truyền, tức gen quy định, nghĩa là một phần trong sự lão hóa làn da là do yếu tố bẩm sinh quyết định. Còn những thay đổi ngoại sinh là do ảnh hưởng của các tác nhân ngoài môi trường, sức khỏe và cách chăm sóc làn da.
Làn da trong 10 năm đầu đời
Làn da của em bé luôn là mơ ước của biết bao người. mềm mại, mịn màng và đầy đặn. Lượng collagen và elastin đạt mức tối đa và làn da phúng phính, đàn hồi. Các vết xước và vết bầm có vẻ như tự động lành lặn chỉ qua một đêm.
Làn da của trẻ nhỏ chỉ cần rửa một lần mỗi ngày với xà phòng nhẹ để duy trì nền da lý tưởng đó. Tuy nhiên, khi đứa trẻ lớn dần, với sự tò mò khám phá thế giới, bé có thể thích nghịch ngợm, chơi đùa và dễ làm mặt bị vấy bẩn. Nhưng da của bé vẫn có thể được rửa nhiều lần trong ngày mỗi khi cần.
Lượng collagen và elastin đạt mức tối đa trong 10 năm đầu đời
Tế bào da của bé tái tạo và làm mới một cách tự nhiên theo chu kỳ 21 đến 28 ngày. Trong những năm đầu đời này, cần tập cho bé những thói quen chăm sóc da tốt. Khuyến khích bé tập thể dục và vận động mỗi ngày và nhắc nhở bé rửa mặt mỗi ngày là một việc làm hết sức cần thiết, cũng giống như đánh răng hay tắm rửa.
Điều quan trọng cần lưu ý trong giai đoạn này là thoa kem chống nắng cho bé mỗi khi bé cần tiếp xúc với ánh nắng gay gắt trong thời gian dài. Cho bé mặc các loại trang phục che kín cơ thể trong trường hợp nêu trên. Ngoài ra, vấn đề ăn uống của bé cũng cần được lưu tâm. Cho bé ăn thức ăn giàu chất dinh dưỡng mỗi ngày. Hạn chế quà vặt, thay vào đó là các loại rau củ giàu vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa.
Làn da ở độ tuổi từ 10 đến 20 tuổi
Vấn đề thường hay gặp phải ở giai đoạn này là mụn, do thay đổi lượng hormon trong cơ thể, làm cho tuyến ba nhờn hoạt động mạnh. Điều cần lưu ý là không nên tự ý nặn mụn ở nhà vì thao tác không đúng và dụng cụ không được vô trùng sẽ dễ tạo sẹo và gây bội nhiễm, làm mụn lan sang những vùng khác. Lúc này, cần có một quy trình chăm sóc da đúng đắn. Tại nhà, nên rửa mặt ngày – 3 lần với sữa rửa mặt phù hợp và có thể rửa mặt với nước ấm bất cứ lúc nào cảm thấy da bị nhờn dính gây khó chịu. Có thể kết hợp sử dụng toner trị mụn và kem dưỡng ẩm ngừa mụn, kiểm soát nhờn sau khi rửa mặt để đưa pH da về trạng thái acid nhẹ, ngăn ngừa sự phát triển của khuẩn mụn.
Chăm sóc da từ 10 đến 20 tuổi
Chu kỳ tái tạo của tế bào da vẫn ở trạng thái lý tưởng 21 đến 28 ngày. Tẩy tế bào chết 2 – 3 lần/tuần tùy từng loại da. Đối với da mụn, nên tẩy tế bào chết với sản phẩm chứa acid salicylic vì acid này có chức năng diệt khuẩn mụn tốt và có thể đi sâu vào lỗ chân lông để kiểm soát khuẩn. Cần lưu ý là không nên quá lạm dụng việc tẩy tế bào chết, chỉ 2-3 lần/tuần là đủ.
Không nên tắm nắng vì việc tiếp xúc với ánh nắng gay gắt thời gian dài sẽ phá hủy cấu trúc da, làm mất đi lượng collagen và elastin ở lớp trung bì, da sẽ sớm bị lão hóa, nhăn nheo và chảy xệ. Nên sử dụng kem chống năng thường xuyên, đặc biệt là mỗi khi chuẩn bị tiếp xúc với ánh nắng.
An thức ăn giàu dinh dưỡng, hạn chế ăn vặt, thay vào đó nên ăn các loại rau, quả, các loại hạt, thịt, cá, gia cầm. Các thức ăn làm tăng đường huyết đột ngột dễ gây viêm, cụ thể là gây mụn và lão hóa da.
Không tự ý và nên thật sự hạn chế việc sử dụng kháng sinh vì có thể có tác dụng phụ, các vấn đề về tăng sinh vi nấm và kháng thuốc.
Da ở độ tuổi từ 20
Từ độ tuổi 20, lượng hormon trong cơ thể bắt đầu đạt trạng thái cân bằng và trở nên ổn định hơn (tất nhiên ngoại trừ trường hợp mang thai). Làn da lúc này ở trạng thái khá tốt và cần ít sự chăm sóc hơn so với giai đoạn tuổi teen, nhưng điều này không có nghĩa là có thể bỏ mặc làn da của mình.
Ở độ tuổi này, việc sản xuất dầu nhờn của da cũng giảm xuống và làn da bắt đầu có sự thay đổi so với tuổi teen. Chu kỳ tái tạo của tế bào da là 21 đến 28 ngày cũng bắt đầu chậm lại. Mụn cũng giảm xuống rõ rệt. Lượng collagen và elastin ở lớp trung bì cũng còn rất nhiều nên da căng mượt. Có thể nói, làn da tuổi 20 là làn da lý tưởng mà phụ nữ ở mọi lứa tuổi đều mong có được. Tuy nhiên, việc chăm sóc, bảo vệ và có một lối sống tích cực cũng hết sức cần thiết để duy trì trạng thái khỏe mạnh này của làn da trong suốt những giai đoạn tiếp theo.
Ở độ tuổi này, việc chăm sóc làn da mỗi ngày 2 lần với sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng ẩm phù hợp là hết sức cần thiết. Và tuyệt đối không bao giờ đi ngủ mà để nguyên kem phấn trang điểm hay không rửa mặt. Ở bất kỳ độ tuổi nào thì việc rửa mặt hàng ngày, đặc biệt là trước khi đi ngủ cũng đều là không thể bỏ sót.
Tẩy tế bào chết là bước chăm sóc da cần thiết
Tẩy tế bào chết cũng rất cần thiết để đẩy nhanh quá trình tăng sinh, tái tạo của da. Sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết chứa AHA hoặc BHA mỗi tháng 1 lần hoặc thường xuyên hơn. Acid lactic là một loại tẩy tế bào chết nhẹ nên có thể sử dụng thường xuyên. Người dùng có thể thay AHA hay BHA bằng các sản phẩm có hạt hay tẩy tế bào chết bằng enzym thì có thể thực hiện 1 lần/tuần. Tuy nhiên, nếu da không có vấn đề gì thì không nên sử dụng các dạng tẩy tế bào chết quá mạnh như lột băng acid glycolic (glycolic peel) hay vi mài da kỹ thuật số (microdermabrasion) vì làn da chưa thực sự cần đến chúng.
Sử dụng kem chống nắng và các loại khẩu trang che mặt ở độ tuổi này cũng là việc hết sức quan trọng. Làn da cần phải được bảo vệ để có thể duy trì sự khỏe đẹp và tránh các vấn đề về da, đặc biệt là sự lão hóa sớm do sự hủy hoại của tia UV. Tốt nhất là luôn thoa kem chống nắng và sử dụng khẩu trang che mặt mỗi khi ra ngoài, vừa bảo vệ được làn da khỏi tia nắng mặt trời và các tác nhân ô nhiễm, vừa bảo vệ được sức khỏe khỏi các loại khói bụi trên đường phố. Làn da phản ánh tình trạng của sức khỏe. Nếu sức khỏe kém thì làn da không thể khỏe đẹp được. Cũng chính vì lẽ đó, việc tập thể dục thường xuyên và có khẩu phần ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, các vitamin và khoáng chất là nhân tố không thể thiếu trong việc duy trì một làn da đẹp.
Sử dụng kem chống nắng ở độ tuổi này hết sức quan trọng
Cũng trong độ tuổi này, nhiều phụ nữ quyết định lập gia đình và sinh con. Làn da có thể thay đổi trong thời kỳ mang thai và cho con bú, có thể tốt hơn, cũng có thể không. Trong thời kỳ mang thai này, làn da có thể bị mụn hay bị nám da do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể người phụ nữ. Tuy nhiên, việc tiếp tục chăm sóc da hàng ngày với các sản phẩm phù hợp làn da sẽ trở về trạng thái bình thường sau khi ngưng cho con bú nếu chăm sóc và bảo vệ tốt. Nếu việc tăng trọng khi mang thai để lại những vết rạn nứt trên da, có thể sử dụng các loại kem trị rạn nứt có bán trên thị trường. Tuy nhiên, nên sử dụng ngay từ khi mới bắt đầu mang thai là tốt nhất.
Làn da từ 30 đến 40 tuổi
Da ở độ tuổi này vẫn còn tốt nhưng bắt đầu xuất hiện các nếp nhăn, đặc biệt là vùng quanh mắt. Số lượng nếp nhăn nhiều hay ít, sâu hay nông phụ thuộc rất nhiều vào việc sử dụng kem chống nắng có thường xuyên hay không, bảo vệ và chăm sóc làn da có tốt hay không ở giai đoạn trước. Lúc này, lượng collagen và elastin ở lớp trung bì vẫn còn tương đối tốt.
Ở một thời điểm nào đó trong độ tuổi 30, da sẽ trải qua một bước chuyển biến quan trọng do quá trình chuyển hóa của cơ thể bắt đầu chậm lại, chu kỳ tái tạo của tế bào da cũng kéo dài ra, có thể đến 40 ngày. Những tổn hại do ánh nắng mặt trời gây ra ở độ tuổi trước đó cũng bắt đầu xuất hiện rõ kéo theo nhiều nếp nhăn, da có hiện tượng chảy xệ và mất tính đàn hồi nhẹ, rối loạn về sắc tố da cũng bắt đầu xuất hiện. Lượng collagen và elastin ở lớp trung bì bắt đầu giảm dần.
Nếp nhăn bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 30
Vẫn tiếp tục duy trì thói quen chăm sóc da ngày 2 lần với sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng ẩm phù hợp. Có thể sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết thường xuyên hơn 2-3 lần tuần và có thể trẻ hóa da bằng acid glycolic. Acid glycolic có khả năng tái tạo lại collagen ở lớp trung bì làm giảm nhăn và chảy xệ rõ rệt. Lúc này, người dùng có thể nghĩ đến việc sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết chuyên nghiệp mỗi tháng 1 lần tại các thẩm mỹ viện hoặc trung tâm chăm sóc da chuyên nghiệp hay có thể chăm sóc da mặt bằng các liệu trình chăm sóc da phù hợp được thiết kế khoa học, do các kỹ thuật viên chuyên nghiệp và lành nghề thực hiện.
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục, nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc là những việc cần đảm bảo thực hiện thường xuyên. Ở độ tuổi 20, người ta có thể dễ dàng lướt qua một đêm thức trắng mà làn da vẫn trông tươi sáng và rạng rỡ. Nhưng ở độ tuổi này, việc thiếu ngủ hay thức quá khuya sẽ dễ dàng dẫn đến thâm quầng và túi bọng ở mắt, thậm chí mặt có thể hơi sưng lên. Căng thẳng quá độ trong thời gian dài cũng dễ gây viêm, nếp nhăn và chảy xệ da. Ăn các thức ăn tốt cho da như các loại carbohydrat glycemic thấp, các acid béo thiết yếu và các protein toàn diện (complete protein, whole protein – là dạng protein có chứa một tỷ lệ hợp lý tất cả các acid amin thiết yếu trong khẩu phần ăn, thường là các protein có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng, sữa, phô mai, yogurt… trừ gelatin). Tránh các loại thức ăn và nước uống sinh cortisol như trà, cà phê, các thức uống có cồn vì dễ gây viêm nhiễm và kích ứng.
Một số vấn đề da hay gặp từ độ tuổi 40 đến 50 tuổi
Các vấn đề về nếp nhăn và chảy xệ tiếp tục làm đau đầu những phụ nữ ở độ tuổi này. Và đặc biệt hơn, đối với phụ nữ ở độ tuổi 40, vấn đề khó khăn nhất phải đối mặt là trải qua giai đoạn tiền mãn kinh. Làn da lúc này có nhiều sự thay đổi do sự sản xuất dầu nhờn giảm nhiều, làm cho da khô, dễ kích ứng, da mỏng hơn. Việc chăm sóc da mặt hàng ngày với sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng ẩm là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, có thể cần phải thay đổi sản phẩm, sử dụng sữa rửa mặt dành cho da khô thay vì dùng sữa rửa mặt dành cho da dầu như trước đây. Tẩy tế bào chết tại nhà 2 – 3 lần mỗi tuần với AHA, chứa hạt hay các loại enzym.
Da bắt đầu lão hóa từ 40 tuổi
Sử dụng các loại dược mỹ phẩm, vitamin C và alpha lipoic acid để xóa đi và ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa. Có thể đến các thẩm mỹ viện hay trung tâm chăm sóc da chuyên nghiệp mỗi tháng 1 lần để thực hiện tẩy tế bào chết chuyên nghiệp, kích thích tăng sinh và tái tạo tế bào da, cải thiện các vấn đề lão hóa. Các sản phẩm chứa dẫn xuất của vitamin A cũng có thể kích thích tái tạo collagen. Cần sử dụng kem chống nắng mỗi ngày và hạn chế tối đa tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe và kích thích chuyển hóa. Ăn nhiều thức ăn có chứa phytoestrogen.
Đối với nam giới có vùng trán bị mất tóc, vẫn chăm sóc vùng trán đó cũng như rửa mặt bằng sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng ẩm phù hợp mỗi ngày 2 lần. Kem chống nắng và tẩy tế bào chết vẫn nên thực hiện ở vùng này.
Chăm sóc da ở độ tuổi 50
Nếu đã chăm sóc và bảo vệ làn da tốt ở những giai đoạn trước thì ở độ tuổi này chính là lúc nhận thấy kết quả một cách rõ ràng nhất. Da có tông màu đồng đều, có thể có vài vị trí hơi tối màu hơn một chút nhưng vẫn không là vấn đề nghiêm trọng. Nếu đã sử dụng kem chống nắng đều đặn và đầy đủ ở những giai đoạn trước thì ở độ tuổi này, da vẫn có đầy đủ collagen và elastin để duy trì cấu trúc đầy đặn, mượt mà. Da có thể bị chảy xệ nhẹ ở một số vùng nhưng tuyệt đối không nhiều.
Làn da của nam giới khỏe hơn làn da nữ giới vì nam giới không phải trải qua thời kỳ mãn kinh. Làn da cũng ít bị chảy xệ hơn do có nhiều collagen và elastin khỏe mạnh, với điều kiện tránh nắng tốt ở những giai đoạn trước.
Duy trì thói quen chăm sóc da tốt như những giai đoạn trước, rửa mặt mỗi ngày 2 lần với sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng ẩm. Người dùng có thể kích thích sự tái tạo của da thường xuyên hơn với các loại tẩy tế bào chết hay trẻ hóa bằng glycolic. Nếu những giai đoạn trước làn da bị hủy hoại bởi ánh sáng mặt trời thì bây giờ, da sẽ nhăn nheo và chảy xệ nhiều do mất một lượng lớn collagen và elastin ở trung bì. Những đốm nâu đậm cũng có thể xuất hiện. Tuy nhiên, vấn đề này có thể cải thiện bằng các loại dược mỹ phẩm, vitamin C và alpha lipoic acid. Việc trẻ hóa bằng acid glycolic hay sử dụng Retin-A (dẫn xuất của vitamin A) cũng giúp tăng cường quá trình tái tạo collagen.
Sử dụng Vitamin A để chăm sóc da độ tuổi 50
Ăn các loại thức ăn bổ dưỡng cho làn da, ví dụ như các acid béo thiết yếu, các loại rau quả. Tránh các loại thức ăn vặt, các thức uống có cồn, cà phê hay soda. Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe, đồng thời cũng tiếp thêm sinh lực cho làn da. Massage thường xuyên để hỗ trợ lưu thông máu và bạch huyết cũng giúp cho làn da dinh dưỡng và thải trừ độc tố tốt hơn, trở nên khỏe mạnh, hồng hào hơn.
Những vấn đề về da trên 60 tuổi
Đối với phụ nữ, do đã trải qua thời kỳ mãn kinh, làn da lúc này mỏng hơn và với nhiều nếp nhăn hơn. Lối sống và các rối loạn cũng như bệnh tật – tiểu đường, cao huyết áp, cholesterol máu, bệnh tim… cũng sẽ ảnh hưởng tới làn da.
Đây là thời điểm mà lối sống có ảnh hưởng rõ ràng nhất đến chất lượng của làn da. Nếu ăn những loại thức anglycemic thấp, giữ tỷ trọng hợp lý và tập thể dục đều đặn, làn da sẽ trở nên khỏe mạnh, tươi tắn hơn. Sống năng động hơn và luôn giữ thái độ lạc quan, yêu đời, phát triển những quan tâm mới, theo đuổi những sở thích cũ để giữ làn da đẹp.
Ở giai đoạn này, giữ ẩm cho làn da có thể xem là một vấn đề cần phải đương đầu. Làn da có thể bị khô, thô ráp và mấp mô. Việc tiếp tục chăm sóc da ngày 2 lần với sữa rửa mặt, toner và kem dưỡng là cần thiết. Có thể tẩy tế bào chết thường xuyên hơn để tăng tốc tái tạo tế bào da. Làn da nam giới bắt đầu biểu hiện các hư tổn do ánh nắng mặt trời ở độ tuổi này, các nếp nhăn bắt đầu lộ rõ.